Meanderen door de Alblasserwaard
Op pad met.....

Meanderen door de Alblasserwaard

Cor Hospes
September 2, 2021
2.9.2021

Meer verhalen lezen?

Buitenstate inspireert je graag over het buitenleven. Vul je naam en e-mailadres in.

Bedankt voor je aanmelding! Je blijft vanaf nu op de hoogte van exclusieve en gepersonaliseerde Buitenstate updates!
Oeps! Er ging wat mis bij het versturen van het formulier.
Bedankt voor je aanmelding! Je blijft vanaf nu op de hoogte van exclusieve en gepersonaliseerde Buitenstate updates!
Oeps! Er ging wat mis bij het versturen van het formulier.
Bedankt voor je aanmelding! Je blijft vanaf nu op de hoogte van exclusieve en gepersonaliseerde Buitenstate updates!
Oeps! Er ging wat mis bij het versturen van het formulier.
Bedankt voor je aanmelding! Je blijft vanaf nu op de hoogte van exclusieve en gepersonaliseerde Buitenstate updates!
Oeps! Er ging wat mis bij het versturen van het formulier.
Bedankt voor je aanmelding! Je blijft vanaf nu op de hoogte van exclusieve en gepersonaliseerde Buitenstate updates!
Oeps! Er ging wat mis bij het versturen van het formulier.
Bedankt voor je aanmelding! Je blijft vanaf nu op de hoogte van exclusieve en gepersonaliseerde Buitenstate updates!
Oeps! Er ging wat mis bij het versturen van het formulier.
Bedankt voor je aanmelding! Je blijft vanaf nu op de hoogte van exclusieve en gepersonaliseerde Buitenstate updates!
Oeps! Er ging wat mis bij het versturen van het formulier.
Buitenstate.nlOp pad met.....
Meanderen door de Alblasserwaard

In ‘Op pad Met’ neemt een makelaar je elke maand mee naar zijn favoriete natuurgebied. Deze keer stappen we met Mark Bikker in een bootje om te onthaasten op het veenriviertje de Giessen. “Hoe Hollands wil jij het hebben.”

Mark aan het genieten in zijn sloep
Mark Bikker in zijn sloep varend over de Giessen

Het zijn vooral die kommetjes in de Giessen. Uitstulpsels, flinke bobbels in de benedenloop van een rivier, ontstaan na een overstroming. Direct voorbij Noordeloos vind je er al eentje. “Je kunt erin heerlijk voor anker. Wijntje opentrekken, in het water plonzen of gewoon wat staren over de einder, met een ondergaande zon die tussen de rietkragen verdwijnt”, vertelt Mark Bikker van Van Ekeren Kuiper Makelaardij uit Leerdam en Gorinchem, want mag hij even promotie voor zijn dorp en ommeland maken. Hij is een kind van de streek (“Als je hier Bikker roept, staan er zeker een aantal mensen op”), geboren in de polder tussen Noordeloos en Meerkerk. Vandaag woont en werkt hij in Noordeloos in de boerderij waar zijn vader is geboren. Met voor het huis een sloep waarin we al een tijdje varen over de Giessen, een veenriviertje dat 16 kilometer bijna te fraai en te schilderachtig kronkelt door de Alblasserwaard.

knotwilgen en rivier
Knotwilgen en rietkragen langs de Giessen

Knotwilgen en rietkragen

De Giessen vindt zijn oorsprong in twee andere riviertjes die iets oostelijker liggen, de Noordeloos en Kromme Giessen, vertelt Bikker. “Daar ontstaat hij ter hoogte van Hoornaar om kilometers verderop te vervloeien in de Merwede bij Hardinxveld-Giessendam.” En kijk, wijst Bikker, ter hoogte van het buurtschap Overslingeland. “Hier heb je nog twee van die kommen. Hoe Hollands wil je het hebben? Met die molens, knotwilgen, rietkragen, boerderijen en weidse vergezichten.”

Natte voeten

Ooit was de Alblasserwaard een uitgestrekt veenmoeras, doorsneden met sloten en vaarten en doorkronkeld met de veenriviertjes, de Giessen en Alblas, dit alles omgeven door waterlopen: de rivieren de Lek, de Merwede, de Noord en de Linge, het kanaal Oude Zederik en het Merwedekanaal. Bikker: “De Alblasserwaard ligt een meter tot anderhalve meter onder de zeespiegel, en dat betekende vroeger een flinke kans op natte voeten.” Die kregen de inwoners iets te vaak. Ze waren naar het vruchtbare gebied getrokken en hadden huizen gebouwd op zandduinen. Dijkjes moesten het woeste rivierwater buiten de deur houden. “Landheren hadden enkel oog voor hun eigen grond. Ze bleken allesbehalve coöperatief waardoor dorpen door geruzie, jaloezie en ander gedoe regelmatig overstroomden.”

Kinderdijk
Kinderdijk

Floris V en Kinderdijk

Graaf Floris V kreeg daar in 1277 vreselijk genoeg van. Hij liet het gebied omdijken. Later werd het water via een ingenieus systeem van boezems, vaarten en weteringen uit de Alblasserwaard afgevoerd naar Kinderdijk, het laagste punt van het gebied. Daar kwamen vier sluizen om het water bij laagtij in de Lek te laten uitstromen. “Die sluizen kun je zien als de eerste technologische sprong voorwaarts in het waterbeheersysteem dat nog altijd zijn werk doet.” Er was steeds meer kracht nodig om het water uit de polder te malen. “De waterschappen bedachten aan het einde van de vijftiende eeuw dat ze het waterprobleem het beste konden oplossen met molens, 17 om precies te zijn. De grootste molengroep van ons land, Werelderfgoed, en die staat nog altijd in Kinderdijk. Je kunt daar vanuit Noordeloos naartoe varen, zegt Bikker. “Maar dan ben je zomaar vier uur bezig, en moet je nog terug.”

Langzaamvarengebied

Wij kiezen die middag voor slow. Hoog in de lucht vliegen grutto’s en wulpen langs Ruysdaelse wolkenpartijen. We horen kieviten en tureluren. Tussen de rietkragen fladderen ijsvogeltjes. Ervoor dobberen koetjes als badeendjes in het water. Heel af en toe passeert een sloep, kano, kajak of sampan, te huren op tal van plekken langs de waterkant. “De Giessen is een langzaamvarengebied. Je mag niet harder dan negen kilometer per uur. Beter voor de rust.” Vroeger voeren er pramen over de Giessen. Platbodems gebruikt voor het vervoer van landbouwproducten en bietenpulp voor de koeien. Mest ging weer terug de andere kant op. “Aan het eind van de Giessen zag je visserij, baggeraars en scheepsbouw. Daar waren de inwoners gericht op de grote rivieren.”

Stijve Molen

Hij wijst op een melkstoep langs de oever. Een brede stenen trap die afloopt naar het water. Bedoeld om melkbussen en melkgerij te schrobben. Ze verdwijnen langs de waterkant, vertelt Bikker. Zoals de moderne tijd gestaag langs de Giessen oprukt. Gelukkig blijven de molens. Hij vertelde al over de Oudendijkse, Boterslootse, Scheiwijkse en Stijve Molen. “Er stonden hier ooit 78. Daarvan zijn nog 28 over. De rest is vervangen door gemalen. De molens hadden niet voldoende kracht om de Alblasserwaard droog te houden.”

Pinkeveer

We besluiten aan te leggen in het buurtschap Pinkeveer waar de Kromme Giessen uitmondt in de Giessen. Ook de brug heet het Pinkenveer. Ooit een veer voor pinken, eenjarige runderen, om die naar de veemarkt in Gorinchem te brengen. Bikker: “Het veer was een belangrijke verbinding in de route Gouda-Schoonhoven-Gorinchem.” Ook de poetskoets deed het buurtschap aan. Als je de verhalen moet geloven, was het in het tolhuis een dolle boel. De herberg was dé plek voor feesten en partijen. Op het veerhuis naast de brug kun je toltarieven voor het overzetten nog teruglezen. Woorden als houtwagen, mallejan, affuit, ezelkar, kales en char-à-bancs doen je gedachten verspringen naar eeuwen terug. Bikker: “De houten brug is een monument, maar hij is op. Gelukkig komt er geen modern ijzeren exemplaar, maar gaan ze die in de oude stijl herstellen.”

Michelinster

Bij de brug vind je IJsboerderij Den Boer, van Janette en Laurens den Boer. In het koelvak ligt yoghurtijs, roomijs en sorbetijs in verrassende smaken. En er valt meer te lekkerbekken. Langs het riviertje ligt in Noordeloos het Michelinster-restaurant Gieser Wildeman, inderdaad, vernoemd naar die peer. Behalve koeien (“Kaas is een dingetje hier”) zie je in de streek vooral fruitbomen. Die gedijen goed in de vruchtbare veenbodem. Ook gezellig tafelen is het verderop. Aanmeren in een kommetje, de golfbaan oversteken en daar wacht de Maria Johanna Hoeve, een brasserie met B&B. Nog even doorvaren en je kunt aanleggen in Goudriaan bij Restaurant Het Raadhuys. Daar hebben ze een terras aan het water.” Net zoals iets voorbij Giessenburg bij Olt Ghiessen. Met een bourgondische lach: “Je hoeft langs de Giessen geen honger of dorst te krijgen.”

Ot en Sien

We maken terug nog een klein ommetje over de Noordeloos. Dat riviertje slingert te leuk door het gelijknamige dorpje, recent opgenomen in de ANWB-lijst van mooiste dorpen van ons land. Daar valt iets voor te zeggen. Oude melkbussen liggen voor monumentale boerderijen met rieten kappen. Overal schuine knotwilgen die elkaar lijken te omarmen boven het water, met houten loopbruggen als zebrapaden. Het is net alsof je door een Ot en Sien-prentenboek vaart. Bikker heeft gelijk. Het is eindeloos fijn in en rond Noordeloos.

Cor Hospes
4.13.2021
9.2.2021
Hopelijk heb je ervan genoten!
Cor Hospes
15.4.2021
2.9.2021
Op pad met.....

Meanderen door de Alblasserwaard

Meer verhalen lezen?

Buitenstate inspireert je graag over het buitenleven. Vul je naam en e-mailadres in.

Bedankt voor je aanmelding! Je blijft vanaf nu op de hoogte van exclusieve en gepersonaliseerde Buitenstate updates!
Oeps! Er ging wat mis bij het versturen van het formulier.
Bedankt voor je aanmelding! Je blijft vanaf nu op de hoogte van exclusieve en gepersonaliseerde Buitenstate updates!
Oeps! Er ging wat mis bij het versturen van het formulier.
Bedankt voor je aanmelding! Je blijft vanaf nu op de hoogte van exclusieve en gepersonaliseerde Buitenstate updates!
Oeps! Er ging wat mis bij het versturen van het formulier.
Bedankt voor je aanmelding! Je blijft vanaf nu op de hoogte van exclusieve en gepersonaliseerde Buitenstate updates!
Oeps! Er ging wat mis bij het versturen van het formulier.
Bedankt voor je aanmelding! Je blijft vanaf nu op de hoogte van exclusieve en gepersonaliseerde Buitenstate updates!
Oeps! Er ging wat mis bij het versturen van het formulier.
Bedankt voor je aanmelding! Je blijft vanaf nu op de hoogte van exclusieve en gepersonaliseerde Buitenstate updates!
Oeps! Er ging wat mis bij het versturen van het formulier.
Bedankt voor je aanmelding! Je blijft vanaf nu op de hoogte van exclusieve en gepersonaliseerde Buitenstate updates!
Oeps! Er ging wat mis bij het versturen van het formulier.
Buitenstate.nlOp pad met.....
Meanderen door de Alblasserwaard

In ‘Op pad Met’ neemt een makelaar je elke maand mee naar zijn favoriete natuurgebied. Deze keer stappen we met Mark Bikker in een bootje om te onthaasten op het veenriviertje de Giessen. “Hoe Hollands wil jij het hebben.”

Meanderen door de Alblasserwaard
Mark aan het genieten in zijn sloep
Mark Bikker in zijn sloep varend over de Giessen

Het zijn vooral die kommetjes in de Giessen. Uitstulpsels, flinke bobbels in de benedenloop van een rivier, ontstaan na een overstroming. Direct voorbij Noordeloos vind je er al eentje. “Je kunt erin heerlijk voor anker. Wijntje opentrekken, in het water plonzen of gewoon wat staren over de einder, met een ondergaande zon die tussen de rietkragen verdwijnt”, vertelt Mark Bikker van Van Ekeren Kuiper Makelaardij uit Leerdam en Gorinchem, want mag hij even promotie voor zijn dorp en ommeland maken. Hij is een kind van de streek (“Als je hier Bikker roept, staan er zeker een aantal mensen op”), geboren in de polder tussen Noordeloos en Meerkerk. Vandaag woont en werkt hij in Noordeloos in de boerderij waar zijn vader is geboren. Met voor het huis een sloep waarin we al een tijdje varen over de Giessen, een veenriviertje dat 16 kilometer bijna te fraai en te schilderachtig kronkelt door de Alblasserwaard.

Meanderen door de Alblasserwaard
knotwilgen en rivier
Knotwilgen en rietkragen langs de Giessen

Knotwilgen en rietkragen

De Giessen vindt zijn oorsprong in twee andere riviertjes die iets oostelijker liggen, de Noordeloos en Kromme Giessen, vertelt Bikker. “Daar ontstaat hij ter hoogte van Hoornaar om kilometers verderop te vervloeien in de Merwede bij Hardinxveld-Giessendam.” En kijk, wijst Bikker, ter hoogte van het buurtschap Overslingeland. “Hier heb je nog twee van die kommen. Hoe Hollands wil je het hebben? Met die molens, knotwilgen, rietkragen, boerderijen en weidse vergezichten.”

Natte voeten

Ooit was de Alblasserwaard een uitgestrekt veenmoeras, doorsneden met sloten en vaarten en doorkronkeld met de veenriviertjes, de Giessen en Alblas, dit alles omgeven door waterlopen: de rivieren de Lek, de Merwede, de Noord en de Linge, het kanaal Oude Zederik en het Merwedekanaal. Bikker: “De Alblasserwaard ligt een meter tot anderhalve meter onder de zeespiegel, en dat betekende vroeger een flinke kans op natte voeten.” Die kregen de inwoners iets te vaak. Ze waren naar het vruchtbare gebied getrokken en hadden huizen gebouwd op zandduinen. Dijkjes moesten het woeste rivierwater buiten de deur houden. “Landheren hadden enkel oog voor hun eigen grond. Ze bleken allesbehalve coöperatief waardoor dorpen door geruzie, jaloezie en ander gedoe regelmatig overstroomden.”

Kinderdijk
Kinderdijk

Floris V en Kinderdijk

Graaf Floris V kreeg daar in 1277 vreselijk genoeg van. Hij liet het gebied omdijken. Later werd het water via een ingenieus systeem van boezems, vaarten en weteringen uit de Alblasserwaard afgevoerd naar Kinderdijk, het laagste punt van het gebied. Daar kwamen vier sluizen om het water bij laagtij in de Lek te laten uitstromen. “Die sluizen kun je zien als de eerste technologische sprong voorwaarts in het waterbeheersysteem dat nog altijd zijn werk doet.” Er was steeds meer kracht nodig om het water uit de polder te malen. “De waterschappen bedachten aan het einde van de vijftiende eeuw dat ze het waterprobleem het beste konden oplossen met molens, 17 om precies te zijn. De grootste molengroep van ons land, Werelderfgoed, en die staat nog altijd in Kinderdijk. Je kunt daar vanuit Noordeloos naartoe varen, zegt Bikker. “Maar dan ben je zomaar vier uur bezig, en moet je nog terug.”

Langzaamvarengebied

Wij kiezen die middag voor slow. Hoog in de lucht vliegen grutto’s en wulpen langs Ruysdaelse wolkenpartijen. We horen kieviten en tureluren. Tussen de rietkragen fladderen ijsvogeltjes. Ervoor dobberen koetjes als badeendjes in het water. Heel af en toe passeert een sloep, kano, kajak of sampan, te huren op tal van plekken langs de waterkant. “De Giessen is een langzaamvarengebied. Je mag niet harder dan negen kilometer per uur. Beter voor de rust.” Vroeger voeren er pramen over de Giessen. Platbodems gebruikt voor het vervoer van landbouwproducten en bietenpulp voor de koeien. Mest ging weer terug de andere kant op. “Aan het eind van de Giessen zag je visserij, baggeraars en scheepsbouw. Daar waren de inwoners gericht op de grote rivieren.”

Stijve Molen

Hij wijst op een melkstoep langs de oever. Een brede stenen trap die afloopt naar het water. Bedoeld om melkbussen en melkgerij te schrobben. Ze verdwijnen langs de waterkant, vertelt Bikker. Zoals de moderne tijd gestaag langs de Giessen oprukt. Gelukkig blijven de molens. Hij vertelde al over de Oudendijkse, Boterslootse, Scheiwijkse en Stijve Molen. “Er stonden hier ooit 78. Daarvan zijn nog 28 over. De rest is vervangen door gemalen. De molens hadden niet voldoende kracht om de Alblasserwaard droog te houden.”

Pinkeveer

We besluiten aan te leggen in het buurtschap Pinkeveer waar de Kromme Giessen uitmondt in de Giessen. Ook de brug heet het Pinkenveer. Ooit een veer voor pinken, eenjarige runderen, om die naar de veemarkt in Gorinchem te brengen. Bikker: “Het veer was een belangrijke verbinding in de route Gouda-Schoonhoven-Gorinchem.” Ook de poetskoets deed het buurtschap aan. Als je de verhalen moet geloven, was het in het tolhuis een dolle boel. De herberg was dé plek voor feesten en partijen. Op het veerhuis naast de brug kun je toltarieven voor het overzetten nog teruglezen. Woorden als houtwagen, mallejan, affuit, ezelkar, kales en char-à-bancs doen je gedachten verspringen naar eeuwen terug. Bikker: “De houten brug is een monument, maar hij is op. Gelukkig komt er geen modern ijzeren exemplaar, maar gaan ze die in de oude stijl herstellen.”

Michelinster

Bij de brug vind je IJsboerderij Den Boer, van Janette en Laurens den Boer. In het koelvak ligt yoghurtijs, roomijs en sorbetijs in verrassende smaken. En er valt meer te lekkerbekken. Langs het riviertje ligt in Noordeloos het Michelinster-restaurant Gieser Wildeman, inderdaad, vernoemd naar die peer. Behalve koeien (“Kaas is een dingetje hier”) zie je in de streek vooral fruitbomen. Die gedijen goed in de vruchtbare veenbodem. Ook gezellig tafelen is het verderop. Aanmeren in een kommetje, de golfbaan oversteken en daar wacht de Maria Johanna Hoeve, een brasserie met B&B. Nog even doorvaren en je kunt aanleggen in Goudriaan bij Restaurant Het Raadhuys. Daar hebben ze een terras aan het water.” Net zoals iets voorbij Giessenburg bij Olt Ghiessen. Met een bourgondische lach: “Je hoeft langs de Giessen geen honger of dorst te krijgen.”

Ot en Sien

We maken terug nog een klein ommetje over de Noordeloos. Dat riviertje slingert te leuk door het gelijknamige dorpje, recent opgenomen in de ANWB-lijst van mooiste dorpen van ons land. Daar valt iets voor te zeggen. Oude melkbussen liggen voor monumentale boerderijen met rieten kappen. Overal schuine knotwilgen die elkaar lijken te omarmen boven het water, met houten loopbruggen als zebrapaden. Het is net alsof je door een Ot en Sien-prentenboek vaart. Bikker heeft gelijk. Het is eindeloos fijn in en rond Noordeloos.

Meanderen door de Alblasserwaard
Meanderen door de AlblasserwaardMeanderen door de Alblasserwaard
Cor Hospes
September 2, 2021
Hopelijk heb je ervan genoten! 👍🏼
Gepersonaliseerde updates ontvangen?
Op pad met.....

Meanderen door de Alblasserwaard

Cor Hospes
15.4.2021
2.9.2021
Buitenstate.nlOp pad met.....
Meanderen door de Alblasserwaard

In ‘Op pad Met’ neemt een makelaar je elke maand mee naar zijn favoriete natuurgebied. Deze keer stappen we met Mark Bikker in een bootje om te onthaasten op het veenriviertje de Giessen. “Hoe Hollands wil jij het hebben.”

Mark aan het genieten in zijn sloep
Mark Bikker in zijn sloep varend over de Giessen

Het zijn vooral die kommetjes in de Giessen. Uitstulpsels, flinke bobbels in de benedenloop van een rivier, ontstaan na een overstroming. Direct voorbij Noordeloos vind je er al eentje. “Je kunt erin heerlijk voor anker. Wijntje opentrekken, in het water plonzen of gewoon wat staren over de einder, met een ondergaande zon die tussen de rietkragen verdwijnt”, vertelt Mark Bikker van Van Ekeren Kuiper Makelaardij uit Leerdam en Gorinchem, want mag hij even promotie voor zijn dorp en ommeland maken. Hij is een kind van de streek (“Als je hier Bikker roept, staan er zeker een aantal mensen op”), geboren in de polder tussen Noordeloos en Meerkerk. Vandaag woont en werkt hij in Noordeloos in de boerderij waar zijn vader is geboren. Met voor het huis een sloep waarin we al een tijdje varen over de Giessen, een veenriviertje dat 16 kilometer bijna te fraai en te schilderachtig kronkelt door de Alblasserwaard.

Meer verhalen lezen?

Buitenstate inspireert je graag over het buitenleven. Vul je naam en e-mailadres in.

Bedankt voor je aanmelding! Je blijft vanaf nu op de hoogte van exclusieve en gepersonaliseerde Buitenstate updates!
Oeps! Er ging wat mis bij het versturen van het formulier.
Bedankt voor je aanmelding! Je blijft vanaf nu op de hoogte van exclusieve en gepersonaliseerde Buitenstate updates!
Oeps! Er ging wat mis bij het versturen van het formulier.
Bedankt voor je aanmelding! Je blijft vanaf nu op de hoogte van exclusieve en gepersonaliseerde Buitenstate updates!
Oeps! Er ging wat mis bij het versturen van het formulier.
Bedankt voor je aanmelding! Je blijft vanaf nu op de hoogte van exclusieve en gepersonaliseerde Buitenstate updates!
Oeps! Er ging wat mis bij het versturen van het formulier.
Bedankt voor je aanmelding! Je blijft vanaf nu op de hoogte van exclusieve en gepersonaliseerde Buitenstate updates!
Oeps! Er ging wat mis bij het versturen van het formulier.
Bedankt voor je aanmelding! Je blijft vanaf nu op de hoogte van exclusieve en gepersonaliseerde Buitenstate updates!
Oeps! Er ging wat mis bij het versturen van het formulier.
Bedankt voor je aanmelding! Je blijft vanaf nu op de hoogte van exclusieve en gepersonaliseerde Buitenstate updates!
Oeps! Er ging wat mis bij het versturen van het formulier.

Gerelateerde artikelen

Op pad met.....
Denkend aan Dommela
Op pad met.....
In een rijtuigie
Op pad met.....
‘Een plek zo lieflijk, vredig en idyllisch bekoorlijk’
Op pad met.....
Meanderen door de Alblasserwaard
Op pad met.....
In het voetspoor van Adam en Eva
Buitenstate.nlOp pad met.....
Meanderen door de Alblasserwaard
Op pad met.....

Meanderen door de Alblasserwaard

15.4.21
2.9.2021
|
Cor Hospes

In ‘Op pad Met’ neemt een makelaar je elke maand mee naar zijn favoriete natuurgebied. Deze keer stappen we met Mark Bikker in een bootje om te onthaasten op het veenriviertje de Giessen. “Hoe Hollands wil jij het hebben.”

Mark aan het genieten in zijn sloep
Mark Bikker in zijn sloep varend over de Giessen

Het zijn vooral die kommetjes in de Giessen. Uitstulpsels, flinke bobbels in de benedenloop van een rivier, ontstaan na een overstroming. Direct voorbij Noordeloos vind je er al eentje. “Je kunt erin heerlijk voor anker. Wijntje opentrekken, in het water plonzen of gewoon wat staren over de einder, met een ondergaande zon die tussen de rietkragen verdwijnt”, vertelt Mark Bikker van Van Ekeren Kuiper Makelaardij uit Leerdam en Gorinchem, want mag hij even promotie voor zijn dorp en ommeland maken. Hij is een kind van de streek (“Als je hier Bikker roept, staan er zeker een aantal mensen op”), geboren in de polder tussen Noordeloos en Meerkerk. Vandaag woont en werkt hij in Noordeloos in de boerderij waar zijn vader is geboren. Met voor het huis een sloep waarin we al een tijdje varen over de Giessen, een veenriviertje dat 16 kilometer bijna te fraai en te schilderachtig kronkelt door de Alblasserwaard.

Meer inspiratie?

Buitenstate deelt met liefde verhalen over het buitenleven. Laat je gegevens achter.

Thank you! Your submission has been received!
Oops! Something went wrong while submitting the form.

Gerelateerde artikelen

Op pad met.....
Denkend aan Dommela
Op pad met.....
In een rijtuigie
Op pad met.....
‘Een plek zo lieflijk, vredig en idyllisch bekoorlijk’
Op pad met.....
Meanderen door de Alblasserwaard
knotwilgen en rivier
Knotwilgen en rietkragen langs de Giessen

Knotwilgen en rietkragen

De Giessen vindt zijn oorsprong in twee andere riviertjes die iets oostelijker liggen, de Noordeloos en Kromme Giessen, vertelt Bikker. “Daar ontstaat hij ter hoogte van Hoornaar om kilometers verderop te vervloeien in de Merwede bij Hardinxveld-Giessendam.” En kijk, wijst Bikker, ter hoogte van het buurtschap Overslingeland. “Hier heb je nog twee van die kommen. Hoe Hollands wil je het hebben? Met die molens, knotwilgen, rietkragen, boerderijen en weidse vergezichten.”

Natte voeten

Ooit was de Alblasserwaard een uitgestrekt veenmoeras, doorsneden met sloten en vaarten en doorkronkeld met de veenriviertjes, de Giessen en Alblas, dit alles omgeven door waterlopen: de rivieren de Lek, de Merwede, de Noord en de Linge, het kanaal Oude Zederik en het Merwedekanaal. Bikker: “De Alblasserwaard ligt een meter tot anderhalve meter onder de zeespiegel, en dat betekende vroeger een flinke kans op natte voeten.” Die kregen de inwoners iets te vaak. Ze waren naar het vruchtbare gebied getrokken en hadden huizen gebouwd op zandduinen. Dijkjes moesten het woeste rivierwater buiten de deur houden. “Landheren hadden enkel oog voor hun eigen grond. Ze bleken allesbehalve coöperatief waardoor dorpen door geruzie, jaloezie en ander gedoe regelmatig overstroomden.”

Kinderdijk
Kinderdijk

Floris V en Kinderdijk

Graaf Floris V kreeg daar in 1277 vreselijk genoeg van. Hij liet het gebied omdijken. Later werd het water via een ingenieus systeem van boezems, vaarten en weteringen uit de Alblasserwaard afgevoerd naar Kinderdijk, het laagste punt van het gebied. Daar kwamen vier sluizen om het water bij laagtij in de Lek te laten uitstromen. “Die sluizen kun je zien als de eerste technologische sprong voorwaarts in het waterbeheersysteem dat nog altijd zijn werk doet.” Er was steeds meer kracht nodig om het water uit de polder te malen. “De waterschappen bedachten aan het einde van de vijftiende eeuw dat ze het waterprobleem het beste konden oplossen met molens, 17 om precies te zijn. De grootste molengroep van ons land, Werelderfgoed, en die staat nog altijd in Kinderdijk. Je kunt daar vanuit Noordeloos naartoe varen, zegt Bikker. “Maar dan ben je zomaar vier uur bezig, en moet je nog terug.”

Langzaamvarengebied

Wij kiezen die middag voor slow. Hoog in de lucht vliegen grutto’s en wulpen langs Ruysdaelse wolkenpartijen. We horen kieviten en tureluren. Tussen de rietkragen fladderen ijsvogeltjes. Ervoor dobberen koetjes als badeendjes in het water. Heel af en toe passeert een sloep, kano, kajak of sampan, te huren op tal van plekken langs de waterkant. “De Giessen is een langzaamvarengebied. Je mag niet harder dan negen kilometer per uur. Beter voor de rust.” Vroeger voeren er pramen over de Giessen. Platbodems gebruikt voor het vervoer van landbouwproducten en bietenpulp voor de koeien. Mest ging weer terug de andere kant op. “Aan het eind van de Giessen zag je visserij, baggeraars en scheepsbouw. Daar waren de inwoners gericht op de grote rivieren.”

Stijve Molen

Hij wijst op een melkstoep langs de oever. Een brede stenen trap die afloopt naar het water. Bedoeld om melkbussen en melkgerij te schrobben. Ze verdwijnen langs de waterkant, vertelt Bikker. Zoals de moderne tijd gestaag langs de Giessen oprukt. Gelukkig blijven de molens. Hij vertelde al over de Oudendijkse, Boterslootse, Scheiwijkse en Stijve Molen. “Er stonden hier ooit 78. Daarvan zijn nog 28 over. De rest is vervangen door gemalen. De molens hadden niet voldoende kracht om de Alblasserwaard droog te houden.”

Pinkeveer

We besluiten aan te leggen in het buurtschap Pinkeveer waar de Kromme Giessen uitmondt in de Giessen. Ook de brug heet het Pinkenveer. Ooit een veer voor pinken, eenjarige runderen, om die naar de veemarkt in Gorinchem te brengen. Bikker: “Het veer was een belangrijke verbinding in de route Gouda-Schoonhoven-Gorinchem.” Ook de poetskoets deed het buurtschap aan. Als je de verhalen moet geloven, was het in het tolhuis een dolle boel. De herberg was dé plek voor feesten en partijen. Op het veerhuis naast de brug kun je toltarieven voor het overzetten nog teruglezen. Woorden als houtwagen, mallejan, affuit, ezelkar, kales en char-à-bancs doen je gedachten verspringen naar eeuwen terug. Bikker: “De houten brug is een monument, maar hij is op. Gelukkig komt er geen modern ijzeren exemplaar, maar gaan ze die in de oude stijl herstellen.”

Michelinster

Bij de brug vind je IJsboerderij Den Boer, van Janette en Laurens den Boer. In het koelvak ligt yoghurtijs, roomijs en sorbetijs in verrassende smaken. En er valt meer te lekkerbekken. Langs het riviertje ligt in Noordeloos het Michelinster-restaurant Gieser Wildeman, inderdaad, vernoemd naar die peer. Behalve koeien (“Kaas is een dingetje hier”) zie je in de streek vooral fruitbomen. Die gedijen goed in de vruchtbare veenbodem. Ook gezellig tafelen is het verderop. Aanmeren in een kommetje, de golfbaan oversteken en daar wacht de Maria Johanna Hoeve, een brasserie met B&B. Nog even doorvaren en je kunt aanleggen in Goudriaan bij Restaurant Het Raadhuys. Daar hebben ze een terras aan het water.” Net zoals iets voorbij Giessenburg bij Olt Ghiessen. Met een bourgondische lach: “Je hoeft langs de Giessen geen honger of dorst te krijgen.”

Ot en Sien

We maken terug nog een klein ommetje over de Noordeloos. Dat riviertje slingert te leuk door het gelijknamige dorpje, recent opgenomen in de ANWB-lijst van mooiste dorpen van ons land. Daar valt iets voor te zeggen. Oude melkbussen liggen voor monumentale boerderijen met rieten kappen. Overal schuine knotwilgen die elkaar lijken te omarmen boven het water, met houten loopbruggen als zebrapaden. Het is net alsof je door een Ot en Sien-prentenboek vaart. Bikker heeft gelijk. Het is eindeloos fijn in en rond Noordeloos.

Op pad met.....

Denkend aan Dommela

Op pad met.....

In het voetspoor van Adam en Eva

Op pad met.....

In een rijtuigie

Op pad met.....

Meanderen door de Alblasserwaard

Op pad met.....

‘Een plek zo lieflijk, vredig en idyllisch bekoorlijk’

Gerelateerde artikelen